Dớn từ cây dương xỉ – Nhận biết dớn bảng, dớn cọng, dớn chậu, dớn vụn

Trong nghề làm vườn, có một loại vật chất mà người ta rất ưa chuộng sử dụng để làm chất nền cho các loại thực vật ưa ẩm và các vật nuôi trong bể thủy sinh. Đó là dớn từ cây dương xỉ. Trên thị trường, hiện có ba loại dớn từ cây dương xỉ, đó là dớn bảng, dớn đĩa, và dớn cọng. Bài viết sau đây sẽ cung cấp thông tin về đặc tính và ứng dụng của từng loại!

Nguồn gốc dớn từ cây dương xỉ

Dớn dương xỉ được thu hoạch từ thân cây dương xỉ rừng. Cây dương xỉ cây phát triển trong môi trường nhiệt đới đến cận nhiệt đới. Nam Mỹ, New Zealand, là những khu vực nổi tiếng với sản lượng cao để xuất khẩu. Có hơn 700 loài được biết đến ngày nay. Tuy nhiên, nhiều loài đã tuyệt chủng do sự can thiệp của con người. Các sản phẩm dương xỉ cây được bán phổ biến nhất trên thị trường hiện nay thường từ các loài Dicksonia hoặc Cynathea. Tại Việt Nam cũng có những cánh rừng dương xỉ cổ đại có thể nói đến như Đà Lạt, Hồ Cốc (Vũng Tàu).

Khi thu hoạch, thân của cây giống cây được cắt thành từng tấm hoặc tiếp tục xay thành cọng, hoặc nhuyễn hơn nữa là than bùn để sử dụng. Trên thực tế, thân cây dương xỉ cũng là cấu trúc rễ của cây. Điều này lý giải cho cấu trúc nhiều sợi que đan kết vào nhau của thân dương xỉ

Phân loại các loại dớn từ cây dương xỉ

Hiện nay dớn từ cây dương xỉ có 3 biến thể, chúng khác nhau chủ yếu bởi cấu trúc. Đó là dớn sợi (hay còn gọi là dớn cọng), dáng bảng (hay dớn dạng chậu) và dớn dạng bùn.

Dớn bảng

Khi thu hoạch thân cây dương xỉ, người ta cắt cây thành những bảng nhiều kích thước tùy thuộc vào nhu cầu sử dụng cho loại giá thể trồng lan phổ biến này.

Ứng dụng và lợi ích thực tế của dớn bảng

• • • • • Trong trồng lan, dớn bảng thường được sử dụng cho việc ghép lan hoặc các loại thực vật khác.
        • Dớn bảng có khả năng giữ ẩm tuyệt vời. Có thể được sử dụng kết hợp với hệ thống phun sương hoặc nhỏ giọt để tăng và duy trì mức độ ẩm mà vật nuôi hoặc cây trồng cần.
          • Khả năng thoát nước tuyệt vời và và thông khí tuyệt vời. Là giá thể tối ưu để trồng trong nhà kính có độ ẩm cao mà không làm hỏng rễ lan

Trong thú chơi hồ cạn, tiểu cảnh, dớn bảng còn được sử dụng để tạo môi trường nền.

Các sợi dớn nhỏ và mềm cho phép rễ thực vật dễ dàng len và bám vào để phát triển. Cấu trúc ghép từ nhiều sợi nhỏ giúp bảng cứng cáp cho phép cho thao tác trồng, ghép dễ dàng.

Các loài biểu sinh nhỏ (cây không khí), dây leo và rêu sẽ dễ dàng bám và phát triển trên các tấm dớn bảng. Từ đó tạo thành hệ sinh thái thu nhỏ thực sự chân thực cho tổng thể trang trí bể bò sát hoặc nền hồ cạn.

Có khả năng chống nấm mốc, nấm mốc và vi khuẩn cao, giúp môi trường sống của vật nuôi luôn sạch sẽ và vật nuôi không bị bệnh.

Dớn chậu (hay gọi là dớn đĩa tròn).

Thực tế, dớn bảng thoát nước và chất dinh dưỡng rất nhanh. Điều đó là tốt với một loại cây ưa thoáng và khô ráo như phong lan. Tuy nhiên, có những thời kỳ lan ưa ẩm hơn, việc trồng trong dớn bảng có thể khiến người chăm phải tưới nước thường xuyên hơn. Vì thế dớn dạng chậu (hay gọi là dớn đĩa tròn) ra đời. Hình dáng này cho phép trồng lan trực tiếp vào giữa dớn đĩa. Dớn đĩa tròn có những đặc tính giống hệt dớn bảng. Tuy nhiên do cấu trúc dạng tròn khối, khả năng giữ ẩm của dớn đĩa có thể cao hơn.

Dớn cọng hoặc dớn sợi

Thân cân dương xỉ sau khi thu hoạch được xử lý để tách thành dạng sợi. Hoặc thường được thu hoạch như phụ phẩm từ hoạt động cưa, sản xuất dớn bảng. Không giống như dớn bảng, trong trồng lan, dớn sợi thường được trộn với các vật liệu khác để thành giá thể.

Ứng dụng và lợi ích thực tế của dớn sợi

• Là một giá thể yêu thích của các loài Lan bao gồm Phalaenoposis, Phragmipedium, Dendrobium, Paphiopedilum, Oncidium, cũng như nhiều loại thực vật biểu sinh và dương xỉ.
• Hoạt động mao dẫn- dớn cọng có cơ chế hút nước giống như một miếng bọt biển và phân phối đều khắp giá thể trồng lan. Cho phép mọi phần của cấu trúc rễ tiếp cận với độ ẩm và chất dinh dưỡng cần thiết.
• Ít Tưới nước hơn – Giữ ẩm mà không bị bão hòa. Có nghĩa là không giống như hỗn hợp trồng lan thông thường và vỏ cây lan có xu hướng khô nhanh và cần tưới nước thường xuyên, cây của bạn sẽ duy trì độ ẩm lý tưởng và làm như vậy lâu hơn trong khi vẫn nhận được nhiều độ thoáng cần thiết.
• Giúp ngăn ngừa sự phát triển của nấm mốc
• Trong xây dựng hồ cạn thủy sinh. Dớn cọng tạo môi trường hoàn hảo cho các loài bò sát hoặc lưỡng cư. Làm chất độn chuồng bò sát 100% hữu cơ. Khuyến khích chúng đào hang, tăng độ ẩm và hoạt động như một chất khử mùi hôi tự nhiên.

Nhược điểm chung của dớn từ cây dương xỉ – dớn bảng, dớn cọng

• Mặc dù có thời gian phân hủy lâu hơn so với các giá thể khác. Tuy nhiên, một khi dớn có bắt đầu có dấu hiệu bị phân rã, kết cấu của chúng trở nên đặc hơn. Điều đó làm giảm khả năng thoát nước, giá thể tích tụ ẩm độ cao có thể gây hại ngược lại với thực vật hoặc động vật sinh sống cùng.
• Khả năng giữ chất dinh dưỡng kém.
• Tích tụ muối từ chất dinh dưỡng sau một thời gian sử dụng.

Trên đây, là những thông tin về các loại dớn từ cây dương xỉ. Trong thực tế, khó có thể tìm được loại giá thể nào có thể ứng dụng ở nhiều mảng trong làm vườn như thế. Bên cạnh đó, dớn bảng, dớn sợi còn có giá thành vô cùng hợp lý, phù hợp với người làm vườn quy mô lớn. Ngoài dớn từ cây dương xỉ, một loại khác cũng phổ biến không kém chính là loại dớn có nguồn gốc từ Sphagnum Moss, dễ dàng tìm mua trên thị trường với nhiều loại khác nhau từ đơn lẻ: như dớn trắng chile,… hay trong các giá thể trồng lan trộn sẵn chuyên dụng!

Xem thêm:

• Các bước sử dụng dớn bảng ghép lan siêu đơn giản và hiệu quả