Cải tạo đất trồng như thế nào sau mỗi vụ mùa trồng trọt?

Nhiều người thường bỏ qua tầm quan trọng của đất trồng cây trong khi đây là yếu tố quan trọng để cây phát triển. Dù là với cây trong nhà, cây cảnh ngoài trời hay cây trồng vườn, đất trồng cũng sẽ bị biến tính theo thời gian. Đất trồng bị biến tính hoặc cạn kiệt dinh dưỡng sẽ kéo theo sự lụi tàn của cây trồng. Bạn có thể cân nhắc thay đất trồng mới. Tuy nhiên đó là một sự lãng phí khi ta hoàn toàn có thể cải tạo chúng. Bài viết sau sẽ cung cấp những thông tin về cải tạo đất trồng, để bạn có thể tái sử dụng đất trồng của mình và xây dựng hệ sinh thái bền vững.

Đất trồng cần có tính chất gì?

Đất trồng trọt, trông có vẻ đơn giản nhưng thực sự thì không hề vậy. Nó là hỗn hợp phức tạp của các vật liệu hữu cơ, khoáng chất và các chất dinh dưỡng khác. Đất trồng giữ cho cây thẳng đứng, dẫn nước và không khí đến rễ và nuôi dưỡng chúng phát triển. Những phẩm chất tạo nên đất vườn tốt gồm có hai loại: độ phì nhiêu và kết cấu.

• Độ phì là sự kết hợp của các chất dinh dưỡng thiết yếu và độ pH của đất làm cho cây trồng có thể hấp thu. 
• Kết cấu đề cập đến kích thước của các hạt đất, độ kết dính của đất và khả năng chuyển nước và không khí của đất.

Khi đất không đáp ứng hai yếu tố trên để cây sinh trưởng, đó là đất nghèo. Khi đó, bạn nên thực hiện một số bước nhất định để cải tạo đất trồng.

Vì sao cần phải cải tạo đất trồng?

Đất trong tự nhiên thường sẽ có sẵn một lượng dinh dưỡng. Quá trình bồi đắp của các xác động vật, lá, vỏ cây khô cũng bổ sung thêm độ phì cho đất. Tuy nhiên, khi ta sử dụng để trồng trọt, cây trồng thường nhanh chóng hấp thụ hết lượng dinh dưỡng ấy sau một thời gian ngắn. Dù là với cây hoa, cây ăn quả, cây lá kiểng, thực vật đều phải sử dụng dinh dưỡng để tăng trưởng. 

Các quá trình phân giải tự nhiên cũng có thể khiến đất mất đi kết cấu ban đầu. Khi chất mùn trở nên quá nhiều, đất có xu hướng kết dính và kém thoát nước hơn. Vì thế, bạn cần cải tạo đất trồng hoặc thậm chí thay đất nếu tình trạng đất đã quá tệ.

Khi nào cần cải tạo đất trồng?

Thời điểm tốt nhất để cải tạo đất trồng là trước khi bắt đầu trồng trọt, gieo hạt. Trong một vụ trồng trọt đang, việc cải tạo đất trồng cũng là một công việc liên tục. Đơn cử như việc đào và bổ sung một ít phân bón vào cho cây.  Nếu cây của bạn đang phát triển tốt, thường không cần phải tác động quá nhiều vào đất.

Các biện pháp cải tạo đất trồng

Như trong phần giới thiệu, một đất trồng tốt cần có kết cấu và độ phì tốt. Vì thế, các biện pháp cải tạo đất trồng cũng xoay quanh để cải thiện hai yếu tố trên.

Cải thiện kết cấu đất

Thường đất có ít chất hữu cơ, cần thiết cho cấu trúc, khả năng giữ nước và sự sống của đất. Chất hữu cơ bao gồm phân trộn, phân ủ hoai mục, rêu than bùn, xơ dừa, và bất kỳ xác động vật hoặc xác động vật nào khác hoặc các chất thải. Điều này nghe có vẻ không tốt cho khu vườn của bạn, nhưng chất hữu cơ có thể nhanh chóng thay đổi kết cấu của đất cũng như khuyến khích các sinh vật có lợi sinh sống trong đất vườn của bạn.

Bên cạnh đó, kết cấu đất tốt cũng bao gồm khả năng thoát nước, độ thoáng khí. Các loại vỏ cây, xơ dừa cục có thể làm tốt điều này. Nếu bạn muốn một giải pháp bền lâu hơn, các chất độn vô cơ sẽ là lựa chọn phù hợp. Chúng hầu như không bị phân hủy và có thể tái sử dụng, tuy nhiên giá thành thường cao hơn. Có thể kể đến như đá perlite, đá bọt núi lửa pumice, xỉ than đập dập, viên đất nung leca,…

Điều chỉnh độ pH của đất

Độ pH của đất rất quan trọng. Thực vật không thể hấp thụ các chất dinh dưỡng một cách hợp lý trừ khi nồng độ axit / kiềm nằm trong phạm vi lý tưởng của chúng. Bạn sẽ cần phải kiểm tra đất của mình để xác định độ pH hiện tại của nó. Một số cây ưa đất hơi chua hoặc kiềm và nhiều cây yêu cầu đất ở mức trung tính khoảng 6,5 đến 6,8. 

Nếu kiểm tra đất cho thấy độ pH của đất thấp, bạn cần bổ sung vôi để tăng độ pH hoặc lưu huỳnh để giảm độ pH. Sau khi đã chỉnh sửa độ pH, bạn cũng cần kiểm tra lại đất hàng năm. Quá trình phát triển của thực vật, bón phân có thể nhanh chóng làm thay đổi độ pH của đất

Thêm chất dinh dưỡng để cải tạo độ phì của đất

Các loại đất vườn trộn sẵn cung cấp dinh dưỡng đặc biệt tốt nếu chúng chứa nhiều chất hữu cơ. Tuy nhiên, sau 1 – 2 vụ mùa, chúng sẽ có dấu hiệu cạn kiệt dinh dưỡng. Dấu hiệu dễ nhận biết là cây còi cọc, chậm lớn, dễ mắc bệnh. Đó là khi bạn cần bổ sung thêm dinh dưỡng để cải tạo đất trồng. Bạn sẽ có sự lựa chọn giữa các sản phẩm hữu cơ tự nhiên hoặc phân bón tổng hợp.

Phân bón tổng hợp có một số điểm cộng. Nó thường rẻ hơn phân hữu cơ và nó hoạt động nhanh hơn. Tuy nhiên, nó không thực sự cải tạo đất; nó chỉ nuôi cây. Và trong một số trường hợp, nó có thể làm hỏng đất với hàm lượng muối cao. Trong khi đó, phân hữu cơ giải phóng chất dinh dưỡng của chúng trong một khoảng thời gian. Bạn sẽ không nhận được một giải pháp khắc phục ngay lập tức như với phân bón tổng hợp. Tuy nhiên, đó lại là giải pháp lâu dài và có lợi nhiều hơn cho đất

Các loại phân bón khác nhau về chất dinh dưỡng. Một loại phân bón hoàn chỉnh chứa cả ba chất dinh dưỡng chính: nitơ, phốt pho và kali. Thực vật có nhu cầu dinh dưỡng khác nhau, nhưng trong hầu hết các trường hợp, loại phân bón hoàn chỉnh sẽ là loại nên sử dụng. Kiểm tra đất có thể đưa ra các khuyến nghị cụ thể hơn về loại và số lượng phân bón. Thực hiện theo các hướng dẫn trên nhãn cho việc bón phân. 

Mẹo cải thiện đất trồng bằng các loại phân bón

Thêm phân ủ hoặc một vật liệu hữu cơ khác thường là cách dễ nhất để cải tạo đất. Trong một số trường hợp, việc áp dụng phân ủ hàng năm có thể loại bỏ sự cần thiết của tất cả các hình thức sửa đổi khác. Phân hữu cơ có nguồn gốc thực vật có hàm lượng muối thấp hơn so với phân động vật đã hoai mục. Những loại phân này tốt hơn để cải thiện kết cấu của đất, mặc dù cả hai đều làm tốt công việc cung cấp chất dinh dưỡng.

Lớp phủ bề mặt không phải là một chất cải tạo đất thực sự. Tuy nhiên chúng có thể phục vụ chức năng đó nếu bạn đào nó vào đất khi chúng bắt đầu hoai mục. Thói quen hàng năm đào lớp mùn hữu cơ cũ trước khi phủ một lớp mới có thể tạo ra đất vườn tuyệt vời.

Xem thêm:

• Bón phân cho cây xanh trong nhà- các loại dinh dưỡng quan trọng
  Phân bón cho cây trong nhà gồm những loại nào – sử dụng ra sao
• Đất trồng hoa hồng như thế nào là tốt nhất?

Đất trồng hoa hồng như thế nào là tốt nhất?