Chùm ngây là loại rau dễ trồng, rau dinh dưỡng cũng như có nhiều công dụng chữa bệnh. Cây chùm ngây có thể chế biến ra nhiều món ăn ngón hay thậm chí là phơi khô làm trà, nghiền thành bột pha nước uống. Chùm ngây không hẳn là một loại rau mà là thảo dược thuộc họ Chùm ngây (Moringaceae) có nguồn gốc từ vùng Tây Bắc Ấn Độ và Pakistan. Tuy nhiên chúng có thể chế biến thành nhiều món ăn ngon và bổ dưỡng không khác gì những loại rau khác. Hơn hết chúng còn khá dễ trồng, sau đây chúng tôi sẽ hướng dẫn cách trồng cây chùm ngây trên sân thượng, cùng theo dõi nhé!
Đặc điểm nhận biết cây chùm ngây
Rất nhiều người thắc mắc cây chùm ngây là cây gì nên hôm nay chúng ta sẽ giải đáp ngay tại đây. Chùm ngây là một loại thảo dược thuộc họ Chùm ngây (Moringaceae) có nguồn gốc từ vùng Tây Bắc Ấn Độ và Pakistan. Cây nhỏ hay nhỡ, cao 5 – 10m. Vỏ cây dày, có khía rãnh. Thân non có lông. Lá kép, mọc so le, dài 30 – 60cm, 6 – 9 đôi lá chét hình trứng, mọc đối. Ở Việt Nam, cây chùm ngây được trồng rải rác ở các tỉnh phía Nam, từ Quảng Nam trở vào. Cây ưa sáng và ưa khí hậu nhiệt đới nóng ẩm.
Cách trồng cây chùm ngây trên sân thượng
Đất trồng
Cũng như các loại rau, cây chùm ngây không kén đất và có thể sử dụng hầu hết mọi loại đất, kể cả đất vườn sẵn có trong nhà bạn. Đất vườn đầu tiên cần được phơi khô, cày xơi và tiêu diệt mầm bệnh. Cần bón thêm phân hữu cơ, bổ sung giá thể để đất trở nên màu mỡ và giàu dinh dưỡng hơn. Các thành phần bạn có thể thêm vào đất là trấu hun, xơ dừa, phân hữu cơ… Hoặc đơn giản hơn là bạn nên mua đất trồng rau chuyên dụng Potting Mix Namix với công dụng bổ sung dinh dưỡng lên đến 4 tháng. Trong loại đất này còn chứa nhiều thành phần có lợi khác không chỉ tốt cho rau mà còn phù hợp với cây hoa, kiểng lá.
Hạt giống
Hạt giống cây chùm ngây không quá khó tìm, bạn có thể mua tại các cửa hàng nông sản hoặc siêu thị, web online. Ngoài trồng từ hạt thì cây chùm ngây còn được trồng từ hom thân, cành và củ. Dưới đây sẽ là cách trồng cây chùm ngây trên sân thượng bằng các phương pháp trên.
Cách trồng cây chùm ngây trên sân thượng bằng hạt
Cách phổ biến để trồng cây, rau tại nhà chính là trồng bằng hạt giống. Kinh phí để mua hạt giống rất rẻ và cách trồng cũng đơn giản. Tuy nhiên để đợi hạt giống nảy mầm và phát triển thành cây con khá lâu và mất thời gian. Để gieo hạt trước tiên cần tiến hành ngâm chúng trong nước ấm 2 sôi 3 lạnh để hạt nứt nanh và dễ nảy mầm. Sau đó vớt ra để ráo, ủ hạt vào cát ẩm. Khoảng 5 -7 ngày sau, khi thấy hạt nứt nanh thì chuẩn bị cấy hạt vào bầu. Gieo hạt vào bầu rộng từ 8-10cm, dài 15-18cm, cách tiến hành là dùng ngón tay ấn vào giữa bầu sâu bằng 2 đốt ngón tay, đặt 1 hạt chùm ngây vào rồi phủ đất lên.
Khi cây phát triển và cao khoảng 20 – 30cm có thể đem trồng ra chậu lớn với khoảng cách từ 1,5m – 2m. Sau khi chuẩn bị đất xong, tiến hành cắt đáy, rạch hai bên bầu (không để phạm vào rễ cái). Đổ một lớp đất xốp trước khi đặt bầu xuống, cuối cùng là phủ, nén lớp đất xốp chung quanh và mặt trên, giữ ẩm 2 – 3 tuần cây để cây phát triển và sau đó không cần tưới nhiều nước nữa.
Cách trồng cây chùm ngây bằng cành
Bạn hãy chặt những cành non (không chặt xéo), đường kính 3 – 5cm, mỗi cành dài 0,5 – 1m. Chuẩn bị đất và vùi sâu sâu cành 10cm phần gốc, dùng bàn chân đạp chặt xung quanh gốc cho vững, ngọn hướng lên trên, tưới nước hàng ngày. Đợi chở khoảng 20 ngày cành sẽ bắt đầu dâm chồi.
Cách trồng chùm ngây bằng cách hom rễ, củ
Dành cho những ai đã trồng sẵn cây chùm ngây tại nhà. Khi cây có độ tuổi từ 6 tháng trở lên, sử dụng bộ rễ tiến hành vùi trong cát ẩm (lưu ý độ ẩm cát vừa phải chỉ đủ mát phần rễ củ), sau thời gian khoảng 0,5 – 1 tháng phần rễ củ này có thể hình thành cây mới.
Mẹo chăm sóc cây sống khoẻ
Sau 1 tháng trồng hãy tiến hành xới cỏ vun gốc định kỳ để tạo môi trường tốt cho cây phát triển. Sau khi cây được trồng từ 3 – 4 tuần, cần tiến hành kiểm tra và trồng dặm ngay những cây bị chết. Còn về bón phân cho cây thì hãy sử dụng phân NPK. Mỗi lần bón 1 lượng phân bón khoảng 100g – 200g NPK/gốc. Nên bón liên tục trong 3 năm đầu để đạt hiệu quả tốt nhất.
Trong quá trình trồng cây chùm ngây ta sẽ bắt gặp một số bệnh hại như: Sâu bệnh hại thường gặp là Ruồi đục quả Gitona spp, các loài bọ cánh cứng hại lá cây con…
Thu hoạch
Thu hoạch lá: Cây cho thu hoạch sau khi trồng được 3 tháng. Khi cây cao 60cm thì cắt ngọn và tỉa cành thúc đẩy cây đâm chồi. Sau 6 tháng tuổi, cây cao khoảng 2m, là thời gian bắt đầu thu hoạch chính.
Thu củ và quả: Cây 5 năm tuổi sẽ có thể thu hoạch củ, mỗi cây cho từ 3 – 10kg củ lớn với giá trị cao. Quả già có thể phơi khô làm giống hoặc lấy hạt rang ăn.
Xem thêm: