Chanh dây là loại cây ăn trái nhiệt đới với vị chua nhẹ rất ngon. Thông thường loại quả này được sử dụng làm nước uống giải khát thanh nhiệt rất tốt, đặc biệt vào những ngày hè nóng nực. Tuy chanh dây có kích thước khá nhỏ nhưng có hàm lượng vitamin C cao. Ngoài ra, loại quả này còn giàu chất chống oxy hóa và các hợp chất có lợi cho sức khỏe. Bài viết này, chúng mình sẽ chia sẻ thông tin chi tiết về cây chanh dây cũng như cách chọn hạt giống chanh dây uy tín, chất lượng nha!
Nguồn gốc của cây chanh dây
Chanh dây hay còn có nhiều tên gọi quen thuộc khác như chanh leo, mắt mát, lạc tiên, mát mát,…rất đa dạng tùy theo vùng miền. Tên tiếng anh của chanh leo là passion fruit. Tên khoa học là Passiflora incarnata thuộc họ cam chanh.
Loại cây này có nguồn gốc đầu tiên ở các nước Nam Mỹ như Brasil hay Argentina. Sau này nó được nhiều người biết đến và trồng phổ biến ở nhiều nơi trên thế giới.
Loại chanh dây được trồng phổ biến ở Việt Nam
Hiện nay, có hai loại chanh leo được trồng và sử dụng nhiều ở Việt Nam đó là:
- Giống chanh leo có vỏ vàng. Loại chanh leo vàng này có nguồn gốc xuất xứ từ Hawaii, Urganda và Sirilanca.
- Giống chanh leo có vỏ màu đỏ tím. Bắt nguồn của loại này là từ Australia và Đài Loan. Đặc biệt, cây thích hợp được trồng ở khí hậu mát mẻ, nơi có nhiệt độ trung bình từ 18 đến 20 độ C. Độ cao trung bình là từ 800-1000m so với mực nước biển. Loại chanh dây này có khả năng ra hoa kết trái quanh năm nên đem lại năng suất rất cao.
Đặc điểm chi tiết về quả chanh dây
- Thân: Đây là loại cây có phần thân là bán thân gỗ và sống lâu năm. Với nửa phần thân gỗ kết hợp với thân bò leo. Cây phát triển rất nhanh chỉ sau khoảng 2 tuần là đã leo lên giàn.Vỏ thân có màu xanh lá cây và bao phủ bởi lớp lông tơ. Chiều dài tối đa mà cây chanh dây có thể đạt được là 15m với nhiều nhánh khác nhau.
- Lá: Lá chanh dây có hình chân vịt, phần thùy mọc so le với kích thước lá khoảng 6-15cm. Phần cuống lá dài từ 2-5 cm. Xung quanh lá có viền răng cưa nhỏ và tròn ở phía đầu.
- Hoa: Mọc đơn, phát triển từ nách lá, với mùi thơm rất đặc trưng. Đường kính hoa chanh dây dao động khoảng 7,5-10cm và phần cuống dài 2-5cm. Hoa có 5 cánh và mang màu trắng ngả ánh tía. Hoa có thể thụ phấn được nhờ vào một số loài côn trùng như bướm, ong mật,…
- Quả: Cây chanh dây nếu đúng mùa và được sống trong điều kiện tốt sẽ cho rất nhiều quả và mọng thịt. Một quả chanh leo có kích thước cỡ bằng quả trứng gà. Tùy vào giống và thời điểm sinh trưởng mà quả sẽ có màu khác nhau có thể là màu xanh, tím hoặc vàng. Phần ruột của quả chanh dây có phần thịt màu vàng, hột đen hương vị ngọt ngào và chua nhẹ. Bạn có thể sử dụng phần thịt này có thể trộn với đường hoặc làm trà chanh dây cũng rất ngon.
Các loại chanh dây được trồng phổ biến
1. Chanh dây vàng
- Đặc điểm: khi chín vỏ có màu vàng sáng, hình dạng tương tự chanh dây tím nhưng hơi dài hơn so với chanh dây tím.
- Kích thước: to hơn chanh dây tím, kích thước gần bằng trái bưởi nhỏ.
2. Chanh dây tím
- Đặc điểm: Khi chín vỏ màu tím sẫm, quả hình tròn hoặc hình trứng
- Kích thước: Nhỏ hơn quả chanh dây vàng và to bằng quả chanh lớn.
3. Chanh dây chuối
- Đặc điểm: Phần thân quả có hình bầu dục và thon dài. Tổng thể trái tương tự như trái chuối nên được gọi là chanh dây chuối. Phần vỏ khi non có màu xanh nhạt và chuyển dần sang màu vàng và vàng nâu.
- Kích thước: Trái có thể dài lên đến 12cm.
Giá trị dinh dưỡng trong chanh dây
- Chanh dây chứa nhiều phốt pho. Trung bình 1 quả lớn hoặc 2 quả chanh dây nhỏ cung cấp khoảng 10% nhu cầu phốt pho hàng ngày của bạn, rất cần thiết cho răng và xương.
- Chanh dây có thể cung cấp năng lượng cho cơ thể. 100 gam quả chanh dây cung cấp khoảng 84 calo.
- Sắt cũng có nhiều trong chanh dây. 100 gam trái cây có thể cung cấp khoảng 10% nhu cầu sắt hàng ngày của cơ thể. Điều này giúp cơ thể chống lại sự mệt mỏi và thiếu máu.
- Mỗi quả chứa khoảng 348 mg kali trên 100 gam quả. Kali giúp cân bằng nồng độ natri trong cơ thể và khi dùng ở mức độ vừa phải có thể giúp giảm nguy cơ cao huyết áp.
- Chanh dây chứa nhiều chất xơ, giúp tăng nhu động ruột. Cứ 100 gam trái cây thì chứa hơn 10 gam chất xơ, là một trong những loại trái cây chứa nhiều chất xơ nhất sau hạnh nhân và dừa.
- Chanh dây chứa nhiều vitamin C. Chỉ cần 2 quả cung cấp 30-35% nhu cầu hàng ngày của bạn, ngoài ra chúng còn là nguồn cung cấp vitamin A và flavonoid.
Cách chọn hạt giống chanh dây uy tín, chất lượng
Ngày nay trên thị trường có quá nhiều địa chỉ bán hạt giống các loại. Tuy nhiên, khó mà nhận biết được địa chỉ nào bán hàng uy tín, chất lượng. Có nhiều người vì cái lợi của bản thân mà bán hàng kém chất lượng, đôn giá lên quá cao, quảng cáo quá xa thực tế. Vậy nên các bạn khi mua phải hết sức cẩn thận.
Lưu ý khi mua hạt cần kiểm tra:
- Bao bì, nhãn mác có nơi xuất xứ, thông tin rõ ràng.
- Kiểm tra bao hạt giống có bị mục, thủng gì không?
- Kiểm tra hạt giống bên trong liệu có bị mốc, hạt lép, nứt hay bạc màu?
Khâu lựa chọn hạt giống luôn là công đoạn quan trọng. Bởi hạt giống chất lượng thì mới đảm bảo được độ nảy mầm, chất lượng cây trồng như thế nào.
Tham khảo bài viết: Các biện pháp phòng trừ sâu hại rau phổ biến