Cải tạo đất bạc màu từ A-Z

Đất bạc màu ngày càng tăng trong thời gian gần đây, đặc biệt là khu vực Tây Nguyên. Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến hiện tượng đất bạc màu. Do đó, việc tìm hiểu một cách chi tiết và đầy đủ nhất về các biện pháp cải tạo đất bạc màu là điều khiến nhiều người dân băn khoăn. Vậy nên Ban Công Xanh sẽ cung cấp các biện pháp: “ Cải tạo đất bạc màu từ A-Z “ qua bài viết dưới đây.

Hiện tượng đất bạc màu là gì?

Đất xám bạc màu thường là đất chua hoặc rất chua, đất nghèo chất dinh dưỡng, nghèo mùn. Bên cạnh đó số lượng vi sinh vật trong đất xám bạc màu rất ít, hoạt động của vi sinh vật trong đất yếu.

Nguyên nhân khiến đất bạc màu

Trồng độc canh

Việc trồng độc canh khá là phổ biến trong canh tác hiện nay, khi một cây trồng có giá thì bắt đầu người dân ồ ạt thay nhau trồng, làm mất cân bằng hệ sinh thái. 

Trồng độc canh trong thời gian dài sẽ dẫn đến đất bị thoái hóa theo con đường bạc màu hóa hoặc (đất chua, mất chất hữu cơ, mất kết cấu đất, kiệt quệ chất dinh dưỡng), làm giảm khả năng sản xuất, năng suất cây trồng thấp.

 Lạm dụng phân bón hóa học

Đây là nguyên nhân gây thoái hóa đất phổ biến nhất ở vùng Tây Nguyên. 

Người dân thường ưu tiên sử dụng phân hóa học vừa nhanh lại vừa rẻ, đa phần vì muốn cây nhanh phát triển và cho năng suất cao, mà người trồng lạm dụng việc  sử dụng phân hóa học bón cho cây. 

Việc lạm dụng phân bón hóa học, lúc này đất bị tồn dư chất hóa học cây trồng chưa hấp thu kịp, lượng chất dư thừa làm cho đất bị acid hóa. Và dần sẽ dẫn đến tình trạng đất bị chua, đất trồng bị ngộ độc khiến cây trồng kém phát triển, năng suất giảm sút.

Lạm dụng thuốc bảo vệ thực vật 

Để đáp nhu cầu, con người cần ngày càng thâm canh nên ngày càng xuất hiện nhiều loại dịch hại trên đồng ruộng.Để bảo vệ thành quả của mình, người dân đã sử dụng các loại thuốc BVTV với số lượng, chủng loại ngày càng gia tăng.

Thực trạng ô nhiễm môi trường đất nông nghiệp thường xảy ra ở những vùng chuyên canh, khi chuyên canh một loại cây trồng dịch hại rất dễ lây lan. Hoặc sử dụng liên tục một loại thuốc BVTV cũng dẫn đến hiện tượng kháng thuốc.

Đất nhiễm kim loại nặng do rác thải của con người

Đất bị thoái hóa do bị ô nhiễm chất độc bởi các hoạt động khác của con người như rác thải sinh hoạt và công nghiệp, nước thải sinh hoạt và công nghiệp, nước thải của chế biến thực phẩm. Đặc biệt nghiêm trọng khi đất bị nhiễm kim loại nặng vượt ngưỡng cho phép của tiêu chuẩn đo lường quốc gia.

Đất bị thoái hóa do ô nhiễm các vi sinh vật, tuyến trùng

Hiện nay, do canh tác độc canh, sử dụng nhiều sản phẩm hóa học nên quần thể vi sinh vật trong đất thay đổi. Nhiều loài vi sinh vật có lợi bị tiêu diệt. Hình thành nhiều quần thể có hại cho đất và cây trồng.Nhiều chân đất bị ô nhiễm các nguồn bệnh trong đất, làm cho đất mất khả năng sản xuất.

Chặt đốt rừng làm nương rẫy

Tình trạng chặt phá rừng diễn ra ồ ạt để lấy đất canh tác, dễ thấy ở những vùng sâu vùng xa, dân tộc thiểu số. 

Bên cạnh đó, một số khu vực lại không có các biện pháp chống rửa trôi, xói mòn vào mùa mưa, giữ ẩm cho mùa khô và cũng không bón phân hữu cơ cho đất.

Điều này dẫn đến tình trạng sau khoảng vài năm canh tác đất trồng bị thiếu dinh dưỡng, tầng canh tác mỏng, thiếu nước tưới, đất không còn khả năng để canh tác nữa thì liền bị bỏ hoang.

Các biện pháp cải tạo đất bạc màu từ A-Z

Đất bạc màu thường gây ra nhiều tác hại cho cây trồng như đất bị mất tầng canh tác, nghèo kiệt dinh dưỡng, đất nứt nẻ, khô cạn, chai cứng hoặc bị ngập úng nước. Dẫn đến các tình trạng bị chua hóa, mặn hoá… Do vậy mà hiệu quả sản xuất thấp. 

Để có thể tiếp tục canh tác được trên vùng đất bạc màu cần các biện pháp tổng hợp như luân canh cây trồng, thâm canh hợp lý, phân bón, thuỷ lợi,… 

Biện pháp làm đất

Đặc điểm của đất bạc màu thường là khô, cứng do đó hạn chế xới xáo để tránh mất nước do bốc hơi, nhất là vào thời kỳ khô hạn. Chỉ nên kết hợp xới xáo khi làm cỏ, bón phân, tưới nước. Nếu trồng lúa trên đất bạc màu, thì không nên xếp ải dễ làm đất mất thêm nước, hệ vi sinh vật còn sót lại trong đất sẽ bị chết, đất càng trở nên chai cứng hơn.Trồng màu thì lên luống cao kết hợp tưới nước theo rãnh là biện pháp cải tạo đất bạc màu tối ưu nhất.

Che phủ đất

Che phủ đất cũng là một biện pháp rất thích hợp đối với những vùng đất bạc màu giúp hạn chế bốc hơi nước, giữ ẩm cho đất, chống gió rét, hạn chế cỏ dại và giữ ấm cho cây trồng, giúp phân phối đều nước không gây úng thối cho cây trồng, giúp hệ vi sinh vật trong đất hoạt động tốt sẽ làm cho đất tơi xốp, thoáng khí hơn, giúp cho hệ rễ cây trồng phát triển tốt.

Thuỷ lợi

Đây là biện pháp kỹ thuật quan trọng hàng đầu trong việc cải tạo lại đất nông nghiệp bạc màu. Việc chủ động nước tưới tiêu bằng một hệ thống kênh mương hoàn chỉnh nhằm cải thiện độ phì đất bạc màu, tăng độ ẩm, làm cho đất tơi xốp hơn, tạo điều kiện cho cây trồng sinh trưởng, phát triển tốt.

Biện pháp hữu cơ

Bao gồm chuyển đổi cơ cấu cây trồng hợp lý và tăng cường bón lót bằng các nguồn phân hữu cơ như phân chuồng, phân xanh, phân trùn quế,… để cải tạo và tăng độ phì cho đất. 

Ngoài ra, có thể sử dụng các loại chất thải nông nghiệp như rơm, rạ, mùn trấu, vỏ lạc, xơ dừa,… để cải tạo đất.

Đa dạng hóa cây trồng

Trên những vùng đất bạc màu bà con nên trồng xen hoặc luân canh cây trồng chính với các loại cây họ đậu như lạc, đậu tương, đậu xanh, đậu trạch… vì chúng có khả năng cố định đạm, giúp cải tạo độ phì nhiêu của đất rất tốt.

Trồng cây phân xanh – cải tạo đất bạc màu từ A – Z

Trồng cây phân xanh nhằm cải tạo đất bạc màu

Cây phân xanh là những cây thuộc họ đậu như đậu phộng, cỏ lạc dại, các loại đậu ăn quả, đỗ tương, đỗ đen,… Trong quá trình tiến triển của chúng, đó là khả năng cố định nitơ trong không khí thông qua việc cộng sinh với vi khuẩn nốt rễ – một loại vi khuẩn sống trong đất. 

Phần rễ của chúng có chứa rất nhiều vi sinh vật cố định đạm giúp giảm đáng kể lượng phân bón cho các vụ mùa sau.

Cày xới sau mỗi vụ canh tác

Cày xới đất giúp không khí được bổ sung vào đất. Cày xới sau mỗi vụ giúp bổ sung không khí vào đất. Tạo điều kiện để rễ cây được hô hấp và phát triển khỏe mạnh. Rễ cây khỏe mạnh là nền tảng cho những vụ mùa bội thu.

Bón vôi

Bón vôi đặc biệt hiệu quả đối với những vùng đất chua phèn. Do nước mưa, nước tưới dư thừa làm rửa trôi mất dần các dưỡng chất của đất. 

Giới thiệu thương hiệu đất đóng bao Tropical Premium

Nếu bạn đang có ý định trồng rau hay cây cảnh nhưng không may đất bị bạc màu và mất thời gian lâu để cải tạo thì đừng quên Tropical premium. Chúng tôi cam kết luôn dẫn đầu về chất lượng đất sạch đóng bao với số lượng lớn và giá cả hợp lý.

Các sản phẩm đất đóng bao hiện có ở Tropical premium

Đất sạch trồng rau Tropical premium

Đất trồng hoa hồng và cây bụi Tropical premium

Đất sạch trồng Monstera, cây kiểng Tropical premium

Đất trồng cây công trình Tropical premium

Đất sạch đa dụng Tropical premium

Trên đây là chia sẻ của Ban Công Xanh về: ” Cải tạo đất bạc màu từ A-Z”. Hi vọng bài viết sẽ mang lại nhiều kiến thức mới bổ ích và được người dân vận dụng. Xin cảm ơn!