Thức ăn thừa từ rác từ việc trồng trọt chiếm hơn 30% lượng rác mà chúng ta vứt bỏ hiện nay. Việc ủ phân hữu cơ từ rác thải nhà bếp, rác sân vườn đã rất phổ biến ở các nhà vườn nước ngoài và ở nông thôn. Tuy nhiên, chúng vẫn còn ít được sử dụng khi trồng cây tại nhà ở các thành phố lớn. Có nhiều lý do khiến chúng khó ứng dụng ở thành thị như:
- Không chọn đúng nguyên liệu hoặc thiếu nguyên liệu khiến phân ủ ra có chất lượng không như ý muốn
- Không được xử lý đúng sẽ có mùi hôi thối, có dòi, nhặng
- Không có không gian để chôn, làm bãi phân ủ
Tuy nhiên, nếu biết đúng kỹ thuật thì chúng ta hoàn toàn có thể khắc phục tất cả những vấn đề trên.
Cơ bản về Compost
Việc ủ phân hữu cơ từ rác thải nhà bếp cần có sự kết hợp của ba loại thành phần mà Ban Công Xanh gọi là: màu nâu, màu xanh, và nước.
- Màu nâu – Điều này bao gồm các vật liệu khô như lá khô, cành cây khô, giấy vụn. Chúng giúp cung cấp carbon
- Màu xanh lá cây – Điều này bao gồm các vật liệu như cỏ xén, chất thải rau củ, trái cây vụn và bã cà phê. Chúng cung cấp nitơ
- Nước – là thành phần cung cấp sự sống các vi sinh vật quá trình lên men và phân giải
Chi tiết: Những gì có thể dùng để ủ phân hữu cơ được?
- Hoa quả và rau
- Vỏ trứng
- Bã cà phê và giấy lọc
- Bã trà
- Vỏ hạt
- Báo vụn
- Bìa carton cắt nhỏ
- Giấy
- Thân, cành cây
- Cỏ vụn
- Các loại cây trồng
- Cỏ khô và rơm
- Lá khô
- Mạt cưa
- Gỗ vụn
Xem thêm:
Công dụng của bã cà phê bón cây trong nhà và ngoài trời
Công dụng và cách sử dụng bã trà bón cây
Những gì không nên ủ và tại sao?
- Lá hoặc cành cây óc chó đen: Giải phóng các chất có thể gây hại cho cây trồng
- Than hoặc tro than: Có thể chứa các chất có hại cho cây trồng
- Các sản phẩm từ sữa (ví dụ: bơ, sữa, kem chua, sữa chua) và trứng: Tạo ra các vấn đề về mùi và thu hút các loài gây hại như chuột bọ và ruồi
- Cây bị bệnh hoặc côn trùng cắn: Bệnh tật hoặc côn trùng có thể tồn tại và được chuyển trở lại các cây khác
- Chất béo, mỡ, mỡ lợn hoặc dầu: Tạo ra các vấn đề về mùi và thu hút các loài gây hại như chuột bọ và ruồi
- Thịt hoặc xương cá và phế liệu: Tạo ra các vấn đề về mùi và thu hút các loài gây hại như chuột bọ và ruồi
- Chất thải vật nuôi (ví dụ: phân chó hoặc mèo, phân mèo bẩn): Có thể chứa ký sinh trùng, vi khuẩn, vi trùng, mầm bệnh và vi rút có hại cho con người
- Đồ vụn trên sân được xử lý bằng thuốc trừ sâu hóa học: Có thể giết chết các sinh vật ủ phân hữu ích
Những thành phần hỗ trợ nào nên thêm vào hỗn hợp phân ủ từ rác nhà bếp?
Xem thêm: Kỹ thuật ủ phân hữu cơ tại nhà bằng chế phẩm E.M
Lợi ích của việc ủ phân hữu cơ tại nhà
- Làm giàu đất, giúp giữ ẩm và ngăn chặn các bệnh và sâu bệnh hại cây trồng.
- Giảm nhu cầu phân bón hóa học.
- Khuyến khích sản sinh vi khuẩn có lợi và nấm phân hủy chất hữu cơ tạo mùn, một vật liệu giàu dinh dưỡng.
- Giảm phát thải khí mê-tan từ các bãi chôn lấp và giảm lượng khí thải carbon của bạn.
Cách ủ phân tại nhà
Quy trình ủ phân từ rác nhà bếp khá đơn giản. Các bước thực hiện như sau:
Bước 1: Bạn có thể ủ phân trong thùng xốp, hoặc thùng nhựa chuyên dụng để ủ phân. Nếu nhà rộng và có sân vườn, có thể ủ trực tiếp dưới đất. Nhưng cần chôn lấp cẩn thận để tránh ruồi nhặng.
Bước 2: Lót đáy thùng đựng bằng một lượng đất mùn cao khoảng 10cm. Đất mùn sẽ là thành phần thấm nước rỉ ra từ rác khi phân hủy, hạn chế nước rỉ ra ngoài và ảnh hưởng môi trường xung quanh.
Bước 3: Bỏ lần lượt các loại nguyên liệu đã cắt nhỏ, và vắt bớt nước (với những loại có nhiều nước). Cứ rải mỗi 10cm rác thì rải thêm một lớp mỏng chế phẩm sinh học, rồi rải thêm một lớp đất mùn khoảng 3cm lên. Tiến hành lần lượt với các tầng như vậy cho đến khi hết nguyên liệu.
Bước 4: Đậy nắp thùng chứa để không cho ruồi nhặng bay vào. Nếu ủ trực tiếp dưới đất, thì phủ thêm một tấm bạt lên trên. Thời gian ủ kép dài khoảng 14-24 ngày, hoặc có thể lâu hơn tùy thuộc vào thời tiết và mức dễ phân hủy hay không của các nguyên liệu. Khi phân chuyển màu nâu giống mùn, không có mùi hôi nữa thì đã có thể sử dụng bón cho cây trồng.
Trên đây, là những thông tin rất cơ bản và được trình bày cô đọng để bạn nắm nhanh việc ủ phân từ rác thải nhà bếp và rác trong vườn. Ban Công Xanh chúc bạn thực hiện thành công để bón cho cây trồng thật khỏe mạnh và nhanh lớn. Ngoài ra, bạn cũng có thể xem thêm một số công thức ủ phân hữu cơ nổi tiếng khác được viết bởi Ban Công Xanh.
Xem thêm: